Biết cách dùng hoa cúc trắng không chỉ tạo nên món ăn ngon, giàu dinh dưỡng mà còn có tác dụng phòng ngừa và chữa trị cao huyết áp...

Hoa cúc khô dùng hãm trà uống có tác dụng tốt, hợp khẩu vị nhiều người - Ảnh minh họa

Hoa cúc có tác dụng tốt khi dùng hoa khô hãm nước uống như trà, nhưng ít người biết cháo hoa cúc trắng thanh mát, thơm ngon có tác dụng: mát gan, sáng mắt, nhuận tràng, thông tiểu tiện, rất tốt đối với người đau mắt đỏ, nhìn mờ, cao huyết áp...

Bác sĩ Hoàng Khánh Toàn, nguyên Chủ nhiệm Khoa Đông y, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, cho biết hoa cúc thường dùng ướp trà là đồ uống nổi tiếng hợp khẩu vị của nhiều người. Hoa cúc còn được lấy hương pha chế thành rượu ngon hoặc để sử dụng như một vị thuốc chữa nhức đầu, sáng mắt. 

Cúc có nhiều loại, có cúc thường, cúc gấm, cúc móng rồng, cúc đại đóa, cúc vạn thọ, kim cúc, bạch cúc.

Theo y học cổ truyền, hoa cúc có tác dụng tán phong thấp, giáng hỏa, giải độc, được dùng chủ yếu làm thuốc chữa nhức đầu, chóng mặt, đau mắt, tăng huyết áp. Công hiệu của hoa cúc chính là sự thoát hóa giảm áp lực lồng ngực, cách mạc, giúp người dùng dễ chịu khoan khoái.

Sử dụng hoa cúc theo lối thưởng ngoạn trà cúc thư giãn, giảm bớt ưu tư phiền muộn, sầu não (hoa cúc phơi khô pha hãm vào ấm như pha các loại trà bình thường uống hằng ngày).

Hoa cúc còn có công năng thanh nhiệt, giải độc, tiêu đờm trừ thấp, lợi tiểu. Kinh nghiệm dân gian còn dùng hoa cúc để chữa các bệnh đau đầu, đau mắt, đau răng, ho gà, viêm tai, viêm tuyến vú, cảm mạo, đau khớp. 

Những người mắc bệnh tai, mũi, họng, viêm nhiễm đường hô hấp thì hoa cúc như một vị thuốc công hiệu. Phụ nữ sưng đầu vú có thể dùng hoa cúc già và bồ công anh rửa sạch giã nát đắp vào chỗ sưng hoặc đun thành nước rửa vết sưng nhiều lần trong ngày bệnh sẽ nhanh thuyên giảm.

Hoa cúc trắng (bạch cúc) có tên khoa học là Chrysanthenmum sinense. Theo Đông y, bạch cúc vị ngọt, hơi đắng, tính hơi hàn, tác dụng tán phong thanh nhiệt, mát gan, sáng mắt, chữa phong nhiệt cảm mạo, đau đầu, tăng huyết áp, chóng mặt nhức đầu, mắt đỏ sưng đau, chảy nước mắt. 

Liều dùng thông thường dưới dạng thuốc sắc là 9 - 15g. Có thể dùng tươi: giã nhỏ đắp vào chỗ đau hay mụn nhọt, ghẻ lở. Hoa cúc trắng phơi khô, tán nhỏ, cho khoảng 100g, gạo nếp đem nấu cháo ăn thì vừa dưỡng được gan, bổ cho thận, thông tai, sáng mắt…

Hoa cúc trắng còn có tác dụng rất tốt đối với những người bị trúng gió cảm cúm, huyết áp cao. Rượu ngâm hoa cúc trắng tốt cho cả trẻ lẫn già, không phân biệt nam hay nữ. 

Cháo hoa cúc trắng và hạ khô thảo: Hoa cúc trắng 12g, lá dâu 10g, hạ khô thảo 15g, đậu vàng 30g, gạo tẻ 50g, đường phèn (hoặc đường kính trắng). Cúc trắng, lá dâu, hạ khô thảo rửa sạch, đun lấy nước, bỏ bã; cho gạo tẻ, đậu vàng, đường phèn vào nấu thành cháo loãng. Mỗi ngày ăn 2 lần khi cháo còn nóng.

Công dụng: Khu phong, thanh nhiệt, sáng mắt, giải độc. Thích hợp với người đau mắt đỏ, miệng đắng, mắt chói, cao huyết áp. Những người vị hư hàn, tiêu chảy mạn tính không được dùng.

Cháo hoa cúc trắng và quyết minh tử: Hoa cúc trắng 15g, quyết minh tử 15g, gạo tẻ 100g, đường kính trắng 150g. Rang thảo quyết minh cho có mùi thơm, để nguội, sau đó cho nước vào nấu cùng hoa cúc trắng. 

Lọc lấy nước, bỏ bã, cho gạo tẻ vo sạch vào nước thuốc, thêm nước lã vừa phải nấu thành cháo, khi ăn cho thêm đường. Mỗi ngày ăn 2 lần, mỗi liệu trình kéo dài 7 ngày.

Công dụng: Mát gan, sáng mắt, nhuận tràng, thông tiểu tiện, rất tốt đối với người đau mắt đỏ, nhìn mờ, cao huyết áp… Người bị tiêu chảy không nên ăn cháo này.

Ngoài ra, Đông y cũng dùng hoa cúc trắng làm thuốc như sau:

- Tăng huyết áp: Bạch cúc 10g, hoa hòe 8g, lạc nhân (đậu phộng) 3g. Sắc uống ngày một thang uống trong 10 ngày liền.

- Hoa mắt chóng mặt: Bạch cúc, hoa thiên lý mỗi vị 10g, ngải cứu 12g, rau má, lá đinh lăng mỗi vị 8g. Sắc uống ngày một thang chia 3 lần, uống liền 5 ngày.

- Đau đầu: Bạch cúc 9g, hoa nhài 3g, rau má 10g, cúc bạch nhật 5g. Sắc uống ngày một thang chia 3 lần, uống liền 3-5 ngày.

(nguồn: tuoitre.vn)